Ông Trương Văn Phước: Cần 25 tỷ USD để xử lý nợ xấu

Trong suốt 5 năm qua đã có khoảng 12,5% GDP được đưa vào để xử lý nợ xấu, song theo tính toán của ông Trương Văn Phước, Phó chủ toạ Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, vẫn cần tới 25 tỷ USD mới xử lý được vấn đề này trong 5 năm tới.

Ông Trương Văn Phước: "Thông tư 06 không nuôi dưỡng rủi ro cho ngân hàng"
Ông Trương Văn Phước: "Sẽ không có kịch bản áp lực kép tỷ giá-lãi suất gì đâu!"
TS. Trương Văn Phước: "Bất chấp Fed làm gì cũng không nên điều chỉnh tỷ giá quá 5%"

Quan điểm trên được đưa ra tại Hội thảo Thách thức do Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức sáng ngày 12-10.

Tại sao lãi suất thực trên thị trường luôn ở mức 8-9%, trong khi lạm phát chỉ 0,5-0,6%? Đó là câu hỏi cần phải được giải đáp, bởi theo ông Phước là thực tại trên đã dẫn tới hệ quả , đồng thời, làm cho tỷ lệ sinh lời trên tín chấp chủ sở hữu tín chấp giảm 3 lần, từ 12% còn 4%; tỷ lệ sinh lời trên tài sản giảm từ 1,22% xuống 0,4%.

"Chính điều đó làm lan tỏa phí tiền lên nền kinh tế và đó là phí rất cao, gây thiệt hại lớn. Do đó, phải xử lý nợ xấu không phải bằng khẩu hiệu suông, đi từ ý kiến đến vấn đề kỹ thuật" – ông Phước nêu quan điểm.

Ông Phước tính toán, trong 5 năm qua việc xử lý nợ xấu đã chiếm một nguồn lực lên tới 12,4% GDP, nghĩa là tương đương với 15 tỷ USD, để xử lý dự phòng rủi ro, từ thu nợ, khấu trừ nợ hệ thống ngân hàng… được nhìn nhận là con số quá lớn, khi cả hệ thống vào cuộc xử lý nợ xấu.

Trong khi đó, doanh nghiệp mua bán nợ VAMC, được ông Phước nhìn nhận là được xây dựng nên để xử lý nợ xấu chỉ mang tính nửa vời khi ông ví von rằng đơn vị này như "cục sâm" để cho các doanh nghiệp tiền ngậm từ nhà đến bệnh viện để không bị đột quỵ, còn việc giải quyết triệt để thì phải vào… "bệnh viện".

Do đó, xử lý tái cơ cấu muốn thành công chẳng thể "đơn thương độc mã" chỉ ngân hàng quốc gia, mà phải có Ban chỉ đạo cấp quốc gia. Cụ thể, ban này phải có chức năng điều hành quyền lực vượt lên trên pháp luật, hợp lệ hóa bằng địa vị pháp lý khác, bơ vơ tự pháp lý cao hơn.

Đồng thời, tái cơ cấu không phải một liều thuốc cho mọi con bệnh, mà phải có những liều thuốc chữa cho từng nhóm này. Ông Phước tính toán để xử lý nợ xấu thì cần 25 tỷ USD, và cần khoảng 180.000 tỷ để xử lý tài sản trong các tổ chức ngân hàng, song vấn đề đặt ra là lấy nguồn lực ở đâu? Vấn đề là, các đơn vị tiền cần huy động nguồn lực từ bên ngoài chứ không phải là cấp phát theo ngân sách.

Ngoài ra, để thiết lập đề phòng rủi ro thì mỗi năm các đơn vị tín dụng cần 40.000 tỷ đồng, tức là trong 5 năm cần 150.000 – 200.000 tỷ đồng. Theo ông Phước, cần lấy nguồn ngân hàng này từ người vay, bạn san sẻ đề phòng rủi ro, bên cạnh nguồn dự phòng rủi ro đang có là 126.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, cần lượng hóa với cung tiêu dùng bao lăm, đưa ra định nghĩa cho vay bằng giấy tờ tiền chứ không phải cấp phát tín chấp. Ông Phước cũng cho rằng có thể tính toán đến việc in ngân hàng cung cấp vào các doanh nghiệp tín chấp, hoặc phát hành trái khoán đặc biệt cho mọi người dân để xử lý nợ xấu cho nền kinh tế.

Được biết, mỗi năm tỷ lệ nợ xấu thiên nhiên là khoảng 1,25%, nên kể cả khi nền kinh tế tăng trưởng thật tốt thì mỗi năm vẫn có 60 – 70 nghìn tỷ nảy sinh. Do đó, nếu không xử lý triệt để thì đây là vấn đề rất đáng lo ngại.